İlk önce belirtmek isterim ki, iyi bir lider olmak lazım. Liderlik demek, örneğin 20 – 50 kişiyi organize etmek demektir. İyi bir lider aldığı ekibini kendi geliştirir. İyi bir lider şunu kabul etmeli, en çok kendisi çalışır. O yüzden işe erken gider ve en son kendisi işten ayrılır.

Moral her çalışan için çok önemli, çünkü moral motivasyonumuzu artıran birşey. Moral deyince bunu kastediyorum: Moral bizim ruhsal durumumuzun daha çok nasıl olduğu ile ilgilidir. Yani o anki duygu durumumuzu göstergesdir. Motivasyon deyincede ise şunu kastediyorum: Motivasyon bizi harekete geçiren bir güçtür. Bu demektir ki, çalışanın morali yüksek olduğu zaman daha canlı, daha enerjik, daha güçlü ve daha dikkatli oluyor. Tam tersine çalışan kaygılı olduğu zaman konsantrasyonu düşüyor, enerjisi düşüyor ve iş verimlilik düşüyor. Çalışanın bedeninde, ruhununda iş görmesinini moral bozukluğu aşağı çekiyor. O yüzden işe başlamadan önce çalışanın moralini bozmamak lazım ki iş motivasyonları düşük olmasın.

Sabah işe gelen işveren sağlam emin adımlarla, tertemiz, güler yüzlü ofise girmeli ve herkese gülümseyerek, selamlayarak işe başlamalı. İşveren o günün programını ve isteklerini net bir şekilde belirleyerek işe başlamalı. Diyelim ki, çalışan güne kötü uyandı ve işe 5, 15 veya 30 dakika geç kaldı.

Peki burda işveren nasıl davranmalı?

Cevap: Eğer çalışan işe geç geliyorsa nedenini ilk önce incelemek lazım. Önce çalışana sormak lazım. Direk yargılamak sıkıntılı yaşam olayı geçirmiş bir çalışanın kalbini kırar ve o gün ki iş verimini düşürür. O yüzden yargılamadan sormak ve anlamaya yönelik hareket etmeli. Ama eğer bir çalışan sık sık işe geç geliyorsa, iş motivasyonunda düşüklük ve ters giden birşey var demektir.

Mesela iş yerine yeni başlayan çalışanlar genellikle ilk işe başladiklarinda motivasyonları yüksektir. Ama her gün düzenli gelen bir çalışan birden bire isteksiz gidiyorsa, bu demektir ki, o iş yerinde bir sorun var. Sigmund Freud ruh sağlığını “Sevmek ve çalışmak” olarak tanımladığı gibi, gerçekten sevebilen, paylaşabilen ve çalışan bir kişi ruh sağlığını koruyor demektir.

Peki işveren nasıl olmalı?

İşverenin (Lider veya yönetici olabilir) gereken özellikler bu şekilde sahip olmalı:

– Güler yüzlü

– Emin

– Ulaşılabilir

– Ön yargısız

– Analitik ve hataları hoş görmeli.

Eğer işveren çalışanı hata yapmasın diye korkutursa, çalışan hatasını saklar, yada hata yapacağım korkusuyla elini işe sürmez. Hepimiz hata yapabiliriz. Ancak hatalardan ders çıkarak doğruyu bulabiliriz. İnsanoğlu deneyim yaparak öğrenir. O yüzden çalışanızın bazen hata yapmasına izin verilmeli ve iş verene itiraf ötürü onu asla cezalandırılmamalı.

Onun dışında iş ortamı sıkıcı olmamalı. Yani disiplin altında iş yerini sıkıcı bir hale getirilmemeli. İş yerinde gerektiği yerde disiplinli bir çalışma, ama onun arkasında bir ödül (bu örneğin yılbaşı partisi, iş yemekler olabilir) ve işveren her çalışanın doğum gününü bilmeli. Buda çalışana değer verdiğini gösterir ve iş yerinde bir anlam ve yer ifade ettiği demektir.

Kariyer Koçu Sevilay Şentürk